KRÓTKA HISTORIA KREMACJI
SPOPIELANIE ZWŁOK jako końcowy rytuał przejścia stosowany był w praktyce przez ludzi od czasów prehistorycznych. Istnieją dowody naukowe na to, że kremacja szczątków stosowana była w Chinach już 8 000 lat p.n.e.
Starożytni Egipcjanie opracowali skomplikowaną teologię zmartwychwstania duszy – zabroniona była kremacja.
Z kolei Persowie dopuszczali spopielanie, ale w okresie Zoroastra (Zaratustry) została ona zakazana.
W starożytnej Grecji i Rzymie na ogół kremacja była częścią wojskowej ceremonii uznania i pożegnania bohaterów.
Spopielenie rozpowszechniło się w niektórych częściach Grecji, nigdy jednak nie zdominowało całego jej obszaru po roku 480 p.n.e. (klęska Greków pod Termopilami).
W Skandynawii a w szczególności w Szwecji, przez cała epokę Żelaza i epokę Wikingów, kremacja była ogólnie przyjętą metodą pochówku aż do rozprzestrzenienia się na tych terenach chrześcijaństwa (rok 1050 n.e.) W zachodniej części Cesarstwa Rzymskiego, kremacja była swoistym standardem do pierwszego wieku naszej ery, często związana i utożsamiana z wojskowymi zaszczytami.
Kremacja była powszechną forma pochówku w większości systemów wierzeń pierwotnych, etnicznych. W Europie pochówek ciałopalny był m.in. dominującym w kręgu kultur popielnicowych, również w okresie środkowolateńskim 300 l. p.n.e. do 100 l. p.n.e. (regionalnie do ok. 150 l. p.n.e.). Różne pochodzenie etniczne, ale również kulturowe uwarunkowania i religijne zakazy decydują o dominującej formie pochówku.
SŁOWIANIE
W okresie przedchrześcijańskim zmarły odziany w najlepsze szaty, ozdabiany biżuterią, nierzadko wyposażany w różnego rodzaju przedmioty codziennego użytku (czasem nawet w broń), podlegał spaleniu na stosie. Prochy umieszczano w glinianych naczyniach (tzw. popielnicach) i zakopywano w grobach (zwykłych, płaskich lub kurhanach).
Wraz z rozprzestrzenieniem się chrześcijaństwa, palenie zwłok stopniowo zaczęło się spotykać z coraz większą dezaprobatą i zniknęło z większości terytoriów Europy do piątego wieku naszej ery, z wyjątkiem szczególnych przypadków, takich jak epidemie (Czarna Śmierć) lub wojny.
W czasie Rewolucji Francuskiej, grupy takie jak wolnomularstwo, rewolucjoniści i anarchiści promowały kremację jako sposób na ograniczenie roli Kościoła Rzymsko – katolickiego w procesie pogrzebowym. Częściowo z powodu tego stowarzyszenia, Kościół katolicki sprzeciwiał stosowanie kremacji aż do XX wieku.
W Azji, kremacja była stosowana na obszarach poddanym wpływom Buddystów oraz terenach pod władaniem pewnych dynastii chińskich i koreańskich aż do ok. 1300 roku. Pojawienie neokonfucjanizmu w XIV wieku spowodowało powrót pochówków ziemnych w dużej części kontynentu azjatyckiego.
Kremacja zaczęła wracać do łask pod koniec XIX wieku w związku z wynalezieniem przez prof. Brunattiego tzw. komory kremacyjnej (pieca kremacyjnego), który to przedstawił światu w 1873 roku na wystawie w Wiedniu.
Tendencja zaczęła się wówczas wyraźnie odwracać na korzyść spopielania: nadworny lekarz Królowej Wiktorii, – Sir Henry Thompson – był jednym z pierwszych znanych w Europie propagatorów tej starożytnej praktyki w nowożytnym świecie, jako pierwszy zwrócił uwagę na dwa bardzo ważne czynniki: – ekonomiczność tego procesu oraz aspekt ekologiczny (higienę). Zwracał on uwagę na niewątpliwe zalety kremowania ludzkich szczątków – zalety, które w nowoczesnym świecie wydają się być nie do przecenienia a tendencja wzrostu – jak się powszechnie uważa – będzie w najbliższych dekadach tylko rosnąć. Krematoria powoli zaczęły pojawiać się na mapie Europy i świata.
Na początku ubiegłego stulecia pionierem w zakresie przemian kulturowych i społecznych, a także obyczajowych, zaczęły być Stany Zjednoczone Ameryki Północnej. Pierwsze nowoczesne krematorium w Ameryce powstało w Pensylwanii w 1876 roku. Dzisiaj – na początku XXI wieku – kremacja wg. ostatnich statystyk jest powszechnie uznaną i praktykowaną formą pochówku w co najmniej trzydziestu jeden krajach na całym świecie (od nawet krajów afrykańskich jak Ghana – co najmniej 2 % pochówków, do Japonii i Szwajcarii, gdzie taką formę pochówku wybiera 75% do 80% wszystkich pochówków.[źródło: Davies]).