Krajowy transport zwłok stanowi ważną część usług pogrzebowych. Co więcej, ciało przewozi się nie tylko pomiędzy miastami, na przykład, gdy kremacja lub pogrzeb odbywają się w innym miejscu, niż nastąpiła śmierć, ale również w obrębie jednej miejscowości – z domu/szpitala do domu pogrzebowego oraz z domu pogrzebowego do krematorium. Jak wygląda transport zwłok? Przepisy, pozwolenia, koszty.
Czy można samemu przewieźć zwłoki?
Transport zwłok w Polsce musi odbywać się w odpowiednich warunkach sanitarnych i z poszanowaniem godności, dlatego też ciała nie można przewozić samemu prywatnym samochodem lub innym środkiem transportu. Przewóz zmarłych zawsze należy zlecić odpowiedniemu przedsiębiorstwu, które dysponuje pozwoleniem na wykonywanie tego typu usług. O tym, jakie warunki należy spełnić, aby międzynarodowy lub krajowy transport zwłok był legalny, mówią rozporządzenia Ministra Zdrowia.
Samodzielnie można transportować jednak urnę z prochami. Należy przy tym jednak zadbać o zachowanie godności osoby zmarłej i dokonać przewozu w odpowiednich warunkach. Istotne jest także, by naczynie było szczelnie zamknięte, by uniknąć rozsypania prochów. Co więcej, samodzielny transport urny na terenie kraju jest możliwy każdym środkiem, a więc także samolotem i pociągiem. Jednak w przypadku wyboru transportu zbiorowego należy bezwzględnie stosować się do zapisów regulaminu każdego przewoźnika – wybranych linii lotniczych, kolei czy firm świadczących przewozy autobusowe.
Jak się przewozi zwłoki?
Krajowy transport zwłok może odbywać się na cztery sposoby: transportem drogowym, kolejowym, powietrznym lub wodnym. Co jednak istotne, jedynie pierwszy z nich, i to przy spełnieniu określonych warunków, nie wymaga otrzymania pozwolenia na przewóz zwłok. Przepisy zwalniają bowiem z jego posiadania w przypadku, gdy ciało jest przewożone na odcinku krótszym niż 60 km. Natomiast powyżej tej odległości, podobnie jak przy każdym innym rodzaju transportu, konieczna jest decyzja powiatowego inspektora sanitarnego. Wniosek do niego może złożyć każda osoba mająca prawa do dysponowania ciałem (bliski, osoba niespokrewniona, która podjęła się organizacji pochówku) lub firma, której zostało udzielone pełnomocnictwo i ma pozwolenie na transport zwłok. Dokumenty otrzymuje się znów w terminie do 3 dni od złożenia wniosku.
Warto jednak wiedzieć, że przewóz zmarłych samochodem na odległości większe niż 60 km lub każdym innym środkiem transportu musi odbywać się z zastosowaniem szczelnej drewnianej trumny z 5-centymetrową warstwą substancji absorbującej. Dodatkowo trumna ta jest pieczętowana przez inspektora sanitarnego i jeszcze zabezpieczana workiem.
Kto może transportować zwłoki?
Według aktualnie obowiązujących przepisów drogowy transport zwłok w Polsce musi odbywać się przystosowanym i odpowiednio oznakowanym pojazdem. Samochody te muszą:
- zgodnie z przepisami ruchu drogowego być zarejestrowane jako pojazdy specjalne,
- mieć trwałe oznakowanie wskazujące na ich przeznaczenie związane z krajowym transportem zwłok,
- zostać wyposażone w odrębną kabinę kierowcy, tak by miejsce na przewóz zwłok było wyraźnie oddzielone,
- dysponować zabezpieczeniem uniemożliwiającym przesuwanie się trumny,
- być możliwe do łatwego zdezynfekowania – procesu dezynfekcji powinno dokonywać się po każdym przewozie zwłok,
- nie mieć miejsc siedzących w części przeznaczonej do przewozu trumny.
Firma zajmująca się transportem zwłok w Polsce musi także uzyskać specjalne zezwolenie, które potwierdzi, że spełnia wszelkie wymogi.
Jaki jest koszt transportu zwłok?
Cena transportu zwłok w Polsce zależy od różnych czynników, przede wszystkim cennika wybranej firmy, odległości czy dnia tygodnia. Standardowym sposobem rozliczania się jest opłata za przejechane kilometry, przy czym zazwyczaj im dłuższa trasa, tym niższa stawka. Niektóre firmy pogrzebowe dodatkowo doliczają do tego osobno koszt pracy kierowcy lub proponują nieco wyższe stawki za jazdę w weekendy i święta, co ma im zrekompensować pracę w niestandardowych godzinach. Podobnie większych opłat można się spodziewać w przypadku zlecenia przewozu ciała osoby zmarłej późno w nocy.